Memoriał Karpacki - Rozdział IV

ROLNICTWO EKOLOGICZNE

Definicje :

ROLNICTWO EKOLOGICZNE – oznacza system gospodarowania zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa oparty  na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego, nieprzetworzonych technologicznie.

Podstawową zasadą jest odrzucenie w procesie produkcji  żywności środków chemii rolnej, weterynaryjnej i spożywczej.

Gospodarowanie metodami ekologicznymi aktywizuje naturalne zasoby i biologiczne mechanizmy produkcyjne gospodarstwa zapewniając: 

1. trwałą żyzność gleby

2. zdrowotność zwierząt

3. wysoką jakość biologiczną płodów rolnych

Rolnictwo to jest systemem zrównoważonym pod względem ekologicznym, ekonomicznym i społecznym zarówno w skali państwa, regionu, jak i wsi : 

• nie obciąża środowiska

• jest w dużym stopniu niezależne od nakładów  zewnętrznych

• umożliwia przetrwanie wsi i rolnictwa jako kategorii społecznych i kulturowych, jest odpowiedzią jaką niesie XXI wiek na potrzebę racjonalnego korzystania z dóbr przyrody

Rolnictwo ekologiczne umożliwia praktyczną realizację zasad ekorozwoju i takie poszukiwanie dróg, by nowoczesność i postęp nie oznaczały degradacji gleby, wody, krajobrazu, obniżenia zdrowia ludzi i zwierząt oraz marnotrawstwa zasobów przyrody. 

1.  Uzasadnienie rozwoju rolnictwa ekologicznego na terenie Karpat:

O przygotowanie programu rozwoju rolnictwa ekologicznego na terenie Karpat zadecydowało:

• małe zanieczyszczenie środowiska tych terenów

• duża ilość gospodarstw o niewielkim areale posiadających tradycje rolnicze

• zapewniony zbyt wytworzonej żywności w gospodarstwach agroturystycznych, sanatoriach, pensjonatach, domach wczasowych

• ochrona środowiska  a w szczególności zasobów wodnych na tych terenach

2.  Cel programu:

Ochrona środowiska poprzez tworzenie gospodarstw ekologicznych na terenie Karpat oraz przygotowanie rolników do pozyskiwania dodatkowych źródeł dochodu.

Cele główne programu:

• ochrona środowiska oraz zachowanie bioróżnorodności i walorów przyrodniczych na tych terenach

• zatrzymanie istniejących oraz utworzenie nowych miejsc pracy

• poprawa zdrowia rolników i konsumentów

 Cele szczegółowe:

• wykształcenie specjalistycznej kadry doradczej w tej tematyce

• poszerzenie wiedzy rolników mających prowadzić gosp. ekologiczne

• przygotowanie rolników do sprzedaży bezpośredniej w gospodarstwie

• edukacja konsumentów w zakresie zdrowego stylu życia

3.  Realizacja programu poprzez:

1)  edukację mieszkańców wsi (wszystkie grupy wiekowe) na temat : 

• ochrony środowiska

• rolnictwa ekologicznego

• przetwórstwa rolno-spożywczego

• dodatkowych źródeł dochodu

• marketingu produktów ekologicznych

• żywienia człowieka

• propagowanie zdrowego stylu życia

• opracowanie projektów  przestawiania gospodarstw

• pozyskiwanie środków na ochronę środowiska i rozwój rolnictwa ekologicznego

• organizacji punktów szkoleniowych  służących stałej edukacji społeczeństwa

• przygotowania grup liderów propagujących rolnictwo ekologiczne

• tworzenia stowarzyszeń i grup producenckich wytwarzających żywność metodami ekologicznymi.

2)  edukację konsumentów poprzez:

• organizowanie kiermaszy, wystaw i stałych punktów sprzedaży żywności z gospodarstw ekologicznych

• szkolenie dietetyczek szpitali, sanatoriów , pensjonatów, stołówek

• organizowanie pokazów przetwarzania żywności

• organizację punktów szkoleniowych służących stałej edukacji społeczeństwa

• propagowanie w mediach w/w tematyki

Wyżej wymienione działania będą realizowane we współpracy z:

• Urzędami Gmin

• Ośrodkami Doradztwa Rolniczego

• Izbami Rolniczymi

• Stowarzyszeniami

• Parkami Narodowymi i Krajobrazowymi

• Szkołami

• Instytutami  Naukowymi i Wyższymi Uczelniami

Działania na rzecz  rozwoju rolnictwa ekologicznego należy realizować poprzez organizację:

• materiałów szkoleniowych i wydawnictw

• szkoleń metodami moderacji wizualnej

• wyjazdów szkoleniowych

• pokazów

• konferencji

• wystaw i kiermaszy

4.  Dobre strony wprowadzania rolnictwa ekologicznego na terenie Karpat:

• małe zanieczyszczenie środowiska naturalnego

• duża ilość gospodarstw o niewielkim areale 4-5 ha

• tradycje rolnicze właścicieli gospodarstw

• zapewniony zbyt wytworzonej żywności - tereny turystyczne

• ochrona środowiska

• duża bioróżnorodność roślinna i zwierzęca

• zasoby siły roboczej

• ochrona zasobów wodnych

• ochrona krajobrazu

Trudności we wprowadzaniu rolnictwa ekologicznego:

• niski poziom świadomości ekologicznej  rolników

• brak dobrej polityki państwa dotyczącej rozwoju rolnictwa ekologicznego

• mała ilość stowarzyszeń zrzeszających tą grupę rolników

• brak specjalistycznej kadry doradczej w tej tematyce

• małe propagowanie w mediach tej tematyki

• brak nisko oprocentowanych kredytów

• brak poparcia pracowników naukowych

Realizacja programu w ciągu 10 lat  na terenach Karpat zapobiegnie degradacji  środowiska, ochroni cenne przyrodniczo tereny , utrzyma istniejące i stworzy nowe miejsca pracy i pozwoli na zachowanie dziedzictwa kulturowego tych terenów - dlatego warto podjąć taką inicjatywę.

Opracowała:
mgr inż. Jadwiga Kuciakowska